Deprem acımız hala geçmedi, depremzede olmayan insanlarımızla bu acıya ortak ve yasın öfke aşamasındayız. Kimsenin dizi izleyecek hali yok zaten reklam da olmadığından yeni dizi bölümü çok az. 14 dizi bu hafta yeni bölüm yayınlanmıyor. Yine de biraz dizilerimizden bahsedeceğim, sektördeki yeni bazı gelişmeleri duyurmaya çalışacağım.
Biliyorsunuz bizim diziler en çok izlendikleri coğrafyadan, Ortadoğu pazarından kovuldu. Sheffield Üniversitesi'nde gazetecilik öğretim görevlisi olan ve Türk popüler kültürü hakkında çok sayıda akademik makale yazan Omar Al-Ghazzi’ye göre Türk dizileri baştan çıkarıcı bir modernlik sunuyordu. Birçok insan için erişilebilir ve kültürel olarak alakalı, rahat bir orta sınıf yaşamı hakkında tasvirler barındıran Türk dizileri, bölgenin despot yöneticileri tarafından “sakıncalı” bulundu.
Georgia Üniversitesi’nde öğretim üyesi ve altı yıldır Türk dizileri hakkında akademik araştırmalar yapan Venezuela asıllı Carolina Acosta’ya göre Türk dizilerindeki hikâye anlatımı Latin Amerikan dizilerine göre çok daha üst düzeyde ve bunu da olay örgüsünün yavaşlığıyla sağlıyor. Dizilerde kullanılan müzik, bakışlar ve beden diliyle de seyirci yavaş yavaş ekranın içine sokuluyor.
Acosta, aradaki 10 bin kilometrelik mesafeye rağmen Türk dizilerinin Latin Amerika’da bu kadar talep görmesindeki başlıca nedenler arasında kültürel ve mekânsal benzerlikler olduğunu söylüyor ve Latin Amerika ve Türk kültüründeki en önemli ortak noktalardan birinin insanların duygularını göstermekten utanç duymamaları olduğuna dikkat çekiyor.
Fakat hiçbir şey sonsuza kadar sürmez. Bu konunun sıkı takipçisi ve yorumcusu olan Sina Koloğlu’nun bugün attığı tweetler tehlikenin yaklaşmakta olduğunun habercisi.
Sevgili Sina Ağabey’in yazdıklarına göre Portekiz yapımı 'Oro Verde' Uruguay'da iyi iş yapmış. Konu ile ilgili kanalın pazarlama sorumlusu Mariano Mosca yaptığı açıklamada şöyle demiş; 'TV I ve Onza'yı (Biri yapımcı diğeri, dağıtımcı) seçtiğimiz için çok mutluyuz. Çünkü, Portekiz'de çekilen bir pembe dizinin seyircimizi bir Türk dizisinden daha fazla etkilediğini gösterdi.".
Sina Koloğlu’nun da işaretlediği gibi Latin pazarında Türk dizilerinin popülaritesinden dolayı memnuniyetsizlik mevcut ve Türk pazarını kırmak için 'eski sahipleri' epey bir uğraş içinde…
Bu bana enteresan geliyor. Bir zamanlar ‘Brezilya dizisi’ olarak tanımladığımız Latin işleri bizde çok popülerdi, annelerimiz sabah-akşam pembe dizi izlerdi. Sonra bizimkiler bunlara benzeyen işler çekmeye başladı ama daha geniş prodüksiyon olanaklarıyla daha şık görünen diziler ortaya çıkardılar. Dizi sürelerinin uzunluğu bile bir avantaja dönüştü ve durum tersine döndü. Dizi işgalini tersine çevirmeyi başardık, elbette burada bilinçli bir çabadan bahsedilemez ama artık bizim dizilerimiz Latin ülkelerinin en çok izlenen işleri olmuştu.
Şimdilerde ise, Latin dizilerine benzeyen Türk dizilerinin ele geçirdiği bir sektörde Türk dizilerine benzeyen bir Latin dizisinin reyting başarısı o ülkenin televizyoncularını heyecanlandırıyor. Latin TV sektörü bunu tekrarlamak isteyecek ve eğer ‘Oro Verde’ bir istisna olmaz ise Latin seyircisinin ilgisi kendi yapımlarına kayacaktır. Tıpkı bir zamanlar bizde olduğu gibi.
Bu da o pazarı kaybetmek demek ve iç pazarda başı dertte olan ulusal kanal dizileri için yeni bir yıkım getirecektir. Ne de olsa, dışarı satılamayan diziyi çekmiyor artık yapımcılarımız.
MURAT TOLGA ŞEN
murattolga@gmail.com