HABER SİTELERİNDE EN ÇOK HANGİ HABERLER OKUNUYOR?

İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Güven Büyükbaykal, Türkiye'deki gazetelerin internet sitelerindeki spor sayfalarında okurun haber alma tercihlerini belirlemeye yönelik bir araştırmayı yayınladı.

DAHA ÇOK ÖNEM KAZANACAK
Araştırma verilerinden çıkan sonuçlara göre, internet kullanıcılarının artık interneti etkin bir biçimde bilgi/haber alma aracı olarak tercih ettiği anlaşılmaktadır. İnterneti kullanan kesimin her geçen gün artmasından dolayı, gelecekte internet ortamındaki spor haberciliğinin günümüze göre çok daha önem kazanacağı da açık bir şekilde görülmektedir.

Üniversite öğrencilerinin interneti ne sıklıkla kullandığı hangi gazeteleri tercih ettiği ise araştırmanın en dikkat çekici bölümü.

İşte araştırmanın tam metni:

Günümüzde medya dolayımlı olarak doyuma ulaştırılan gereksinimlerin sosyal medya başta olmak üzere yeni medya olanaklarıyla etkin bir biçimde karşılandığı görülmektedir.

İnternet ortamının sunduğu görüntülü ve sesli iletişim olanakları sayesinde, insanlar gazetelerin spor haberlerini takip ederken; bilgiye ulaşmakta, gelişmelerden anında haberdar olmakta, farklı sportif etkinliklerle ilgili karşılıklı yazışmakta, habere yorum yazmakta, spor yazarına yorumunu yollamakta, Facebook-Twitter gibi sosyal paylaşım sitelerinde gazeteyi takip edebilmektedir.

Böylece pasif değil, sanal bir ortam olmasına rağmen aktif bir biçimde ‘katılımcı-okuyucu’ modeli ortaya çıkmaktadır.
Türkiye’deki gazetelerin internet sitelerindeki spor sayfalarında okurun haber alma tercihlerini belirlenmesinin amaçlandığı bu çalışmada, anket tekniğine başvurulmuştur. Elde edilen veriler doğrultusunda konuya ilişkin genel algı da ortaya koyulmaya çalışılmakta, hem nitel hem de nicel değerlendirmelerle çalışma irdelenmektedir.

AMAÇ
Bu çalışma ‘İnternet ortamındaki gazetelerde yer alan spor sayfalarındaki haberlerin yüksek okunma oranı vardır’ varsayımı üzerine kurulmuştur. Bu varsayımdan yola çıkarak, internet ortamındaki gazetelerde yer alan spor haberlerinin tercih nedenlerinin belirlenmesi bu çalışmanın ana amacını oluşturmaktadır.

YÖNTEM
Bu amaçları saptamak üzere bir alan çalışması yöntemiyle yapılan bu çalışmada, anket tekniğine başvurulmuştur. Çalışmanın evreni tüm üniversite öğrencileri, alt evren İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi öğrencileridir. Kolay ulaşılır olması nedeniyle, rastgele örnekleme metoduyla seçilen İ.Ü. İletişim Fakültesi öğrencilerinden toplam 1100 öğrenciye 2 Ocak-13 Ocak 2012 tarihleri arasında anket uygulanmış, eksik ve hatalı doldurulan anketler elenmiş, dönüş yapan-tüm soruları cevaplayan ve çalışmanın örneklemini oluşturan 536 öğrencinin anket cevapları değerlendirmeye alınmıştır. Araştırma için öncelikle, araştırma örneğini temsil edecek şekilde seçilen 45 öğrenci ile ön anket çalışması yapılmıştır.

Bu öğrencilere internet ortamındaki gazetelerde yer alan spor haberlerini ne şekilde ve ne amaçla tercih ettiklerine yönelik sorular sorulmuştur. Araştırmacı tarafından geliştirilen anket, 2 bölümden oluşmaktadır:1.Bölümde demografik bilgiler ve gazetelerin internet sitelerindeki spor haberlerinin takip edilme ve okunma nedenlerine yönelik çoktan seçmeli sorular yer almaktadır.  2.Bölüm ise internet sitelerindeki spor haberlerinin takibine yönelik tutumu belirlemek için Likert tipi 5 dereceli ölçeğe dayalı sorulardan oluşmaktadır. Anket verileri SPSS istatistik programına girilmiş ve sonuçlar düz (frekans) tablo olarak sunulmuştur.

ELDE EDİLEN BULGULAR VE SONUÇ
Gazetelerin internet sitelerinden spor haberlerinin takip edilme nedenleri arasında habere anında ulaşılabilmesi D,6’lık oranla ilk sırada gelmektedir.

Ankete katılan öğrencilerin internete nereden bağlandıklarına yönelik soruda ev ,3’le,
Öğrencilerin hangi iletişim aracıyla internete bağlandıklarını belirlemeye yönelik soruda cep telefonu  cep telefonu 7,3’le, Öğrencilerin internete ne sıklıkla bağlandıklarına ilişkin soruya verdikleri cevaplardan  ‘her gün’ ’yla, Öğrencilerin verdikleri yanıtlara göre, internet ortamında en sık takip edilen spor dalı olarak futbol, r,2’yle, birinci sıradadır.

‘3 Büyükler’ olarak adlandırılan kulüplerin Türkiye’de geniş taraftar kitlesine sahip olmasına paralel olarak, bu kulüplere ait haberleri takip edenlerin toplam oranı da �,8 çıkmıştır.

Ankete göre, haber sitesindeki spor haberlerinin en çok takip edildiği gazete, #,1 ile Milliyet Gazetesidir. Spor gazeteleri arasında ise ,4 ile Fanatik’tir. Nitekim, haber kategorisinde yaygın basına dahil olan gazeteler içerisinde Milliyet Gazetesi, 25.585.713 tekil ziyaretçisiyle en fazla kullanıcıya sahip haber sitesidir. Spor siteleri kategorisinde de spor gazeteleri içerisinde Fanatik Gazetesi, 7.611.597 tekil ziyaretçisiyle en fazla kullanıcıya ulaşmaktadır. Bundan dolayı bu iki gazetenin internet ortamındaki spor sayfalarına yönelik uygulamaları ve içerikleri ele alınmıştır.

Basılı gazetelere ödenen paranın aksine, internet ortamında haberlere bedava erişim, okuyucuların tercihlerinde ön plana çıkmaktadır. (',1) Gazetelerin internet sitelerinden spor haberlerinin takip edilme nedenleri arasından, gazeteciliğin temel ilkelerine dayanan ‘daha güvenilir/tarafsız haberlere ulaşılabilmesi’ seçeneğinin %3,2’lik oranda kalması, her biri basın çalışanı adayı olan iletişim fakültesi öğrencilerinin konuya duyarlılığı/yaklaşımı adına düşündürücüdür. Gazetelerin internet sitelerindeki spor haberlerinin okunma amaçlarının ölçümüne yönelik soruda, bilgi edinmek v,7’lik oranla birinci sırada yer almıştır.

‘İnternet ortamında gazetelerin spor haberlerini verme işlevini yerine getirmekte uzman olduğunu düşünüyorum.’ önermesini (Katılıyorum+Kesinlikle Katılıyorum) şeklinde işaretleyenlerin oranının ',6 olması, uzmanlık anlamında bazı sıkıntıların/eksikliklerin olduğunu göstermektedir. ‘İnternet ortamındaki gazetelerin spor haberlerinden uluslararası sportif etkinlikleri takip ediyorum.’ önermesinin H,3 oranında (Katılıyorum+Kesinlikle Katılıyorum) işaretlenmesi, kullanıcıların uluslararası sportif etkinliklere ait gelişmelerin aktarımından memnun olduklarını göstermektedir.

‘İnternet ortamındaki gazetelerin spor haberleri kısa olduğunda daha kolay okuyorum.’ önermesinin, ,7’lik (Katılmıyorum+Kesinlikle Katılmıyorum) oranına karşılık, P oranında (Katılıyorum+Kesinlikle Katılıyorum) işaretlenmesi, günlük yaşam temposu içerisinde internet ortamındaki haberlerin hızla, ayrıntılara girilmeden ve kolaylıkla tüketilmesinin tercih edildiğini göstermektedir. Nitekim Facebook ve Twitter gibi sosyal paylaşım sitelerinden gazeteler, kullanıcılarına haberleri kısa başlıklarla aktarmakta, istendiğinde ayrıntılara geçilebilmektedir. İnternet ortamındaki gazetelerin spor haberlerinin sesli görüntü veya fotoğraf ile desteklendiğinde daha çok ilgiyi çekmesinin f,8 oranında onaylanması, kullanıcıların gelişen teknolojiye paralel olarak beklentilerinin de değişim gösterdiği ve yeniliklere açık oldukları anlamına gelmektedir.

İnternet ortamındaki gazetelerin spor haberlerinde sevilen ünlü bir sporcunun veya tutulan takımın olması daha çok ilgiyi çekmektedir. Ankette de q,5’luk kesim, (Katılıyorum+Kesinlikle Katılıyorum) şeklinde yanıt vermiştir. Çünkü kullanıcı tuttuğu takımla özdeşleşmek, aidiyet duygusunu hissetmek istemektedir. Tüm bunlar zaten spor haberciliğinin bireye sunduğu aidiyet ve beraberindeki kimliğin getirileridir. Taraftar kimliğini taşıyan kullanıcı, doğrudan bu sayfalara yönelmekte ve kendine hitap eden haberleri takip etmektedir.

‘İnternet ortamındaki gazetelerin spor haberlerinde sürekli olarak spor karşılaşmalarına ilişkin maç öncesi ve sonrası gelişmeleri takip ediyorum.’ önermesine C,1’lik oranda (Katılıyorum+Kesinlikle Katılıyorum) yanıtının verilmesinin altında, internet haberciliğinde haberlerin sürekli olarak güncellenmesi yatmaktadır.

Sadece futbola ilişkin haberler vermek, diğer spor dallarının ihmal edilmesine yol açmaktadır. Bu da genel anlamda spor olgusuna zarar vermektedir. ‘Halk ne istiyorsa o verilir’ gibi basit ve popülist bir yaklaşım yerine, bütün spor dallarına değer ve önem veren evrensel, çağdaş bir anlayış internet ortamındaki spor haberciliğine egemen olmalıdır.  Araştırma verilerinden, internet kullanıcılarının artık interneti etkin bir biçimde bilgi/haber alma aracı olarak tercih ettiği anlaşılmaktadır. İnterneti kullanan kesimin her geçen gün artmasından dolayı, gelecekte internet ortamındaki spor haberciliğinin günümüze göre çok daha önem kazanacağı görülmektedir.