Eskiden kimi gazeteciler için; “araştırmacı”, “iş bitirici”, “dönek”, “asparagasçı”, “objektif”, “her devrin gazetecisi” gibi tanımlamalar kullanılırdı. Günümüzde ise gazeteciler, çalıştığı kurumun iktidara yakınlığına ve o gazetecinin duruşuna bakılarak “yandaş” veya “candaş” gibi iki ana kategoriye ayrılıyor. Ancak onlar da kendi aralarında farklı türlere ayrılmış durumda.
İşte yeni Türkiye’nin yeni gazetecileri…
Hem iktidara, hem de muhalefete yakın olan versiyonları mevcuttur. Sayıları bir hayli fazladır… En mahir oldukları konu, kulaklarına üfürülen bilgileri “bomba kulis” diye sunmalarıdır. Ne var ki “bomba” diye sundukları şey, aslında gündemi boşuna meşgul eden gereksiz bilgiler yığınından başkası değildir.
***
Bodyguard Gazeteci…
Gönül verdikleri siyasiye halel gelmesin diye gövdelerini siper ederler. Doğru ya da yanlış olsun, o siyasi figürün düşüncelerini savunmak en önemli görevleridir. Lakin destekledikleri siyasinin, beklenenin aksi yöndeki açıklamaları, sık sık ofsayta düşmelerine neden olur. Bu yüzden de zaman zaman kıvrak manevralar yapmak zorunda kalırlar.
***
Hedonist Gazeteci…
“Hanutçu” olarak bilinen gazeteci türünün güncellenmiş türüdür. Bedavaya gezmek, yemek, içmekten büyük haz alırlar. Herkesin sevdiği o şarkıda geçen, “Ye iç, gül, eğlen dostlar” sözleri yegane mottolarıdır. Öyle ki, yılbaşında ve bayramlarda aldıkları hediyeler bile onları mutlu edemez hale gelmiştir. PR’cı ve kurumsal iletişimcilerle gül gibi geçinirler. Çok gezdikleri için pasaportlarında neredeyse damga basılacak sayfa kalmamıştır.
***
Görevli Gazeteci…
Önceden hazırlanan cevaplara soru sormakla görevlidirler. Onlar için önemli olan, sorunun ya da cevabın niteliğinden ziyade sorulmuş olmasıdır. Yaptıkları şey, aslında bir nevi misyon gazeteciliğidir.
***
Tornistancı Gazeteci…
Önceleri belli bir siyasiyi ve ideolojiyi desteklerken, zaman içinde farklı bir lideri ve ideolojiyi benimseyen gazetecilerdir. Otomatik güncelleme özellikleri daima açık olduğundan, siyasetin yeni sürümlerine kolayca adapte olurlar.
***
Tercüman Gazeteci…
Destekledikleri siyasinin duygularına tercüman olmakla görevlidirler. O siyasi kişilik eğer yankı uyandıracak yanlış bir söylemde bulunmuşsa, onu düzeltmek ve yeniden tercüme etmek onların işidir. Cümlelerine genelde “Hayır! Siz yanlış anladınız. Sayın siyasi aslında şunu demek istemişti…” diye başlarlar.
***
Penguen Gazeteci…
Duyarlar ama duymazdan gelirler, görürler ama görmezden gelirler. Halkın gündemiyle zerre alakaları yoktur. Ülke batsa bile arşivlerinde gün yüzü görmemiş penguen belgeselleri mevcuttur.
***
Atanamayan Gazeteci…
Çoğunluğu işsiz gazetecilerden oluşmaktadır. Aralarında az da olsa ne iktidara, ne de muhalefete yaranamayan Araf’ta kalmış gazeteciler de vardır. Yayınlanacak ilk kararname ile görev alacakları günü iple çekerler.
***
Uçan Gazeteci…
Cumhurbaşkanlığı uçağında Türkiye’nin ve dünyanın dört bir yanını gezen gazetecilerdir. Görevleri, yaptıkları o gezilerin yüzü suyu hürmetine Cumhurbaşkanı’nın ağzından çıkan kelimeleri en epik şekilde kaleme almaktır. Rivayet odur ki, o uçaklarda uçmuşlukları, THY pilotlarının uçuş saatinden bile daha fazladır.
***
Koltuk Bekçisi Gazeteci…
Sahip oldukları ya da atandıkları koltuklara canları pahasına sahip çıkmalarıyla ünlüdürler. Çalıştıkları kurumun yayın politikasına uygun bir şekilde aksiyon almalarıyla ünlüdürler. İktidarın hoşuna gidecek haberleri yapmayı önemserken, muhalefetle de iyi geçinmeyi bilirler. Koltuklarında kazasız belasız geçirdikleri her bir gün, kendileri için kardır. Yönetenlerin nelerden hoşlanıp hoşlanmadıklarını iyi bilirler, bilemediklerini de bir bilene sorarlar.
***
Tiki Gazeteci…
Marka tutkusu onlar için bir yaşam biçimidir. Yemeğin en iyisini yer, en iyi markaları giyer, en güzel parfümü kullanır, en iyi mekanlara giderler. Siyasiler, siyaset, ülke gündemi çok da umurlarında değildir. İçine hafif İngilizce sosu eklenmiş kelimelerle konuşmayı tercih ederler. Sabahları onları ellerinde Starbucks’tan alınmış kahve bardaklarıyla çalıştıkları kuruma girerken görebilirsiniz.
***
Fenomen Gazeteci…
Geleneksel medya organlarının giderek kan kaybetmesi nedeniyle şansını sosyal medyanın etkileşim gücünde arayan gazetecilerdir. Like, beğeni, retweet uğruna sosyal medyada fink atarlar. Mavi tik hasretiyle yanıp tutuşurlar. Nihai hedefleri, büyüyünce “kanaat önderi” olmaktır.
***
Trol Gazeteci…
Hem iktidarı, hem de muhalefeti destekleyen modelleri mevcuttur. En önemli özellikleri, ellerindeki bir takım bilgileri manipüle ederek karşı tarafın aleyhine kullanmaktır. Bunun için de, kendilerinden olmayan kişilerin ağzından çıkan sözleri can kulağıyla takip ederler. Amaçları; karşı tarafın itibarını zedelemek, kendi yandaşlarının duygularını okşamaktır.
***
Çakma Gazeteci…
Basın kartları ya da basın sigortaları yoktur. Hayatında tek bir haber yazmasalar da TV programlarına konuk oldukları için kendilerini gazeteci sayarlar. Sosyal medyadaki şöhretlerinden dolayı gazeteci havasına girerler. Gazeteciliğin kredisinden tüketirler.
Şimdilik aklıma gelenler bunlar…
İlerleyen yıllarda gazeteci türleri konusunda yeni güncellemeler yapmak elbette mümkün…
Buradan, “gazetecilik bitmiş!” diye oturduğu yerden hayıflanan gazeteci dostlarıma duyurumdur…
Ne bitmesi?
Yeni ve güncel modelleriyle her geçen gün giderek çoğalıyorlar…