Yüzlerce çocuğu olan sperm bağışçısına 'Artık bağış yapma' davası

Hollanda’daki Donör Çocuk Vakfı ile sperm bankası yoluyla anne olan bir kadın, dünya çapında yüzlerce biyolojik çocuğu olan Hollandalı sperm bağışçısı Jonathan M. hakkında dava açtı. Aynı bağışçıdan olan yüzlerce çocuğun ensest ya da akraba evliliği riskiyle karşı karşıya kalabileceğinden endişe duyan Donör Çocuk Vakfı ve aileler, 41 yaşındaki sperm bağışçısının daha fazla sperm bağışı yapmamasını talep ediyor.

BBC Türkçe'den Yusuf Özkan'ın haberine göre, Hollanda yasaları, bağışçıların en fazla 12 kadına sperm vermesine ve en fazla 25 çocuğun biyolojik babası olmasına izin verse de Hollanda'da 'kara liste'ye alınan ve bağış yapması yasaklanan Jonathan M. dünyadaki diğer sperm bankalarına ve kişilere sperm vermeye devam etti.

LAHEY MAHKEMESİ, DAVAYI ÖNCELİKLİ ELE ALACAK
Sperm bağışı yoluyla dünyaya gelen kişilerin kurduğu Hollanda Donör Çocuk Vakfı ve bu yolla çocuk sahibi olan bir kadın, kendi açıklamalarına göre şu anda çeşitli ülkelerde kendi spermlerinden dünyaya gelen 550 çocuğu bulunan Jonathan M.’nin sperm bağışı yapmasının engellenmesi ve bugüne kadar bağışta bulunduğu kliniklerin adını vermesi için mahkemeye başvurdu. Başvurunun yapıldığı Lahey Mahkemesi, davayı öncelikli olarak ele alacak ve dava sürecine ilişkin takvimi bugün belirleyecek.

'BAĞIŞ SAYISI HAKKINDA YALAN BEYANDA BULUNUYOR'
Hollanda'da, 2004'ten bu yana isimsiz sperm bağışı yapmak yasak. Çocuk, 16 yaşına geldiğinde biyolojik babasının kimliğini öğrenebiliyor. Aynı bağışçıdan olan çocukların birbirleriyle ilişki kurmasını ve kalıtsal hastalıkların yayılmasını önlemek ve için bir donörün sperminden en fazla 25 çocuk yapılmasına izin veriliyor.

Hollanda Jinekologlar Derneği, 2017 yılında, klinikleri uyararak, en az 102 çocuğun bir bağışçıdan alınan spermler yoluyla dünyaya geldiğini bildirdi.

Hollanda, Jonathan M.’yi, sperm bağışı yapmaması için kara listeye aldı. Fakat M. buna rağmen bağış yapmayı sürdürdü. Yapılan araştırmalarda, M.’nin, internetten temas kurduğu kadınlara yalan söylediği ve çok fazla kişiye bağışta bulunmadığını öne sürdüğü belirlendi.

Hollandalı bağışçının Avustralya’dan Ukrayna’ya kadar çok sayıda ülkede kliniklere ve kadınlara sperm bağışı yaptığı saptandı. Bunu ekonomik ya da farklı nedenlerle yapıp yapmadığı bilinmiyor. Hollanda’da yayımlanan AD gazetesine göre, Jonathan M., dünya çapında 550 çocuğun biyolojik babası olduğunu söylüyor.

'HÜKÜMETLER BU KİŞİ HAKKINDA HİÇBİR ŞEY YAPMIYOR'
Donör Çocuk (Donorkind) Vakfı Başkanı Ties van der Meer, Hollandalı sperm bağışçısına karşı harekete geçme kararı aldıklarını söyledi. Van der Meer, kamu yayıncısı NOS’a yaptığı açıklamada, dava gerekçesini anlatırken, “Ulusal hükümetler bu kişi konusunda hiçbir şey yapmıyor. İnternet aracılığıyla dünya çapında bir erişime sahip ve hatta uluslararası faaliyet gösteren büyük sperm bankalarıyla iş yapıyor" ifadelerini kullandı.

Vakıf ve bağışlanan sperm yoluyla çocuk sahibi olan kişiler, ensest ya da akraba evliliği riski nedeniyle endişeli. Van der Meer, “Kan bağı olan kişilerin bilmeden birbirleriyle ilişkiye girmesi yalnızca biyolojik olarak değil, zihinsel yönden de tehlikeli. Yüzlerce üvey erkek ve üvey kız kardeşin olacak. Onlarla asla sağlıklı bir iletişim kuramazsın” diye konuştu.

Avukat Mark de Hek, Hollandalı sperm bağışçısının yasa dışı hareket ettiğini vurgulayarak, "Bu davranış, donör çocukların sağlığı ve ruhsal gelişimi için tehlikelidir. Bağışçı, üreme dürtüsüne öncelik vererek, yasa dışı hareket etmektedir” dedi.

Şu anda Kenya’da olduğunu söyleyen Jonathan M., Hollanda medyasının sorularına yanıt vermedi.