Polemik & Kulis
16 Ara 2013 21:45 Son Güncelleme: 23 Kas 2018 15:49

TGRT Haber'de 16:9'luk "altyazı" depremi! (Medyaradar/Özel)

TGRT Haber ekranlarında Başbakan Erdoğan konuşurken görünen "Ankara'da 3,5 şiddetinde deprem patlama" altyazısı merak uyandırdı. İşin aslı bakın neydi?

Hayırlı uğurlu olsun, memleketimizin sayıları neredeyse 20'ye yaklaşan haber kanalları içerisinde ilk 10'da yer alan TGRT Haber HD yayına ve 16:9 formatına geçti Pazar günü itibariyle. Kanal artık atılıma hazırlanıyor. Lakin ev ödevini yapmadan sahneye çıkıverdi.

Gerçekçi olalım, bir iki spikeri hariç, TGRT Haber sunumları ve cümleleri birbirinin aynı spikerlerle yayın yapıyor.  O nedenle atılıma ihtiyacı var, teknik değişim yetmiyor.

TGRT Haber, dün izleyici karşısına, yayın antrenmanını-denemesini izleyenlerine açık yaptı. Yani izleyenlerinin önünde oldu-bitti her şey. 4:3 oranında yayımlanan görüntüler ile 16:9 oranında yayımlananlar birbirine karıştı zaman zaman. Bu teknik uyum konusu herkesin sorunu oluyor geçiş dönemlerinde. Bunu abartmamak gerekir.

Ancak haberin ve ekranın KJ'lerinin denemesi izleyene açık yapılmamalıdır, hatası telafisi imkansız sonuçlar da doğurabilir.

Şayet TGRT Haber Türkiye'nin 1 numaralı haber kanalı olsaydı ve rakip kanalların haber merkezlerinde de izleniyor olsaydı, Pazar günümüzün tadı tuzu kaçacaktı. Memleket kısa süreliğine panikleyecekti.

Şurası tartışma götürmez bir gerçek ki Türkiye'nin haber kanalları deyince ilk 3-5 sırada yer almıyor TGRT Haber.

Dünkü hatası sanırız bu yüzden göze batmadı.

Önde gelen tv haber merkezlerinde de ilk 4-5 sıradaki haber kanalları açık olduğundan kimse paniklemedi ve TGRT Haber'in halka açık antrenman yayını izlenmedi.

Aksi olsaydı belki bazı kanallar TGRT Haber'in test hatasını fark etmeyip sözde haberini tekrar edebilirdi.

Belki İhlas grubunda da izleyen yoktu. Şayet izleniyor olsaydı uzun süre halka açık antrenman / test yayını kabusu uzun uzun ekranda bırakılmazdı.

Olay özetle şöyleydi: Başbakan Tayyip Erdoğan Antalya Finike'de halka hitap ediyordu. Başbakan konuşurken saatler 16:31'i gösterirken TGRT Haber ekranında 'KJ DENEME - ANKARA'DA 3.5 ŞİDDETİNDE DEPREM PATLAMA' alt yazısı göründü.

Bu anı kaydeden Medyaradar editörü,  hemen TV kumandasına sarılıp memleketin kaynak kabul edilen haber kanallarını zap'layıverdi. NTV, Habertürk, CNN Türk derken anında doğru bilgiye ulaştı. Ankara'da deprem ve patlama olmamıştı. Araştırdı ve öğrendi ki TGRT Haber'in HD 16:9 formatına geçiş test yayını halka açık yapılıyordu. Konu bundan ibaretti.

HD Yayını ve 16:9 formatı nedir?

Türk televizyonları son 2 yıldır teker teker HD yayınına geçiyor. Ve formatlarını da 16:9 olarak değiştiriyor. Yayın ekranın ortasında küçük boyutta. Oran ise doğru yani 16:9. Bazen reklamlar, bazen arşiv program ise ekranın ortasındaki 4:3 bölümde doğru oranla yayımlanıyor. 

Kimi HD kanalında ise 16:9 formatında çekilmiş haber görüntüsü tam ekrana yayılmış olarak yani doğru şekilde yayımlanıyor. Ancak kimi haberler ve haber bülteni arasındaki reklamlarda 4:3 görüntü 16:9 ekrana yayılmış bir şekilde yani yanlış oranla yayımda.

Özeti şu: HD yayını 16:9 ekrana sığdırmayı beceremiyorlar ve 4:3 görüntüyü HD ekrana ayarlayamıyorlar.

Artık 2 yılı aşkın bir süre oldu ve acemilikleri anlamak çok zor.

Herkesin anlayacağı şekilde şöyle özetlenebilir: 4:3 görüntü 16:9 oranında yayımlanırsa 1.70 boyundaki bir kişi ekranda 1:50 boyunda ve daha şişman görünür, kafa basık olur.

16:9 görüntü 4:3 oranında yayımlanırsa 1.70 boyundaki bir kişi ekranda 1:90 boyunda ve incecik görünür, kafa sivri olur. Yani yanlış oranda yayımlamak insanı çirkinleştirir. Güzel görünmesi için görüntü yayına doğru oranıyla verilmeli.

Görüntüyle ekran oranları birbirine uygun değilse yayında özveri gerekir. Bu durumda görüntüyü doğru oranda yayımlamak için ya görüntünün ölü sayılabilecek bir bölümü kesilir ya da ekranın sağında solunda veya altında üstünde boşluk kalır. Başka seçenek yoktur, bu seçenekler dışında yapılacak yayın bozuk olur.

RADAR OPERATÖRÜ