Gündem
15 Nis 2024 08:39 Son Güncelleme: 15 Nis 2024 08:54

İşte Hatay’daki iddialar... CHP ikinci kez YSK kapısını çalacak!

Büyük depremin yıl dönümünden beri tartışmaların eksik olmadığı Hatay’da şimdi de ölü seçmen tartışmaları patlak verdi. 31 Mart seçimlerinden hemen sonra Hatay’da araştırmalar yapan Avukat Mustafa Zafer, CHP’nin ikinci kez YSK kapısını çalacağını söyledi. Zafer, ‘Ölü seçmenler, sandık kurulların kanuna aykırı oluşturulması gibi iddialar var. İlçe seçim kurulu sırf bu nedenle bile oyların yeniden sayılmasına karar vermesi gerekiyordu’ dedi.

31 Mart Mahalli İdareler Seçimlere yönelik Cumhuriyet Halk Partisinin Hatay için yaptığı itirazlar 8 Nisan’da reddedildi. Verilen ret kararına karşı olağanüstü itiraz yoluna gidecek olan CHP, 15 Nisan haftasında ikinci kez Yüksek Seçim Kurulu’nun kapısını çalacak.

Bundan bir ay önce Türkiye’de seçim hukukuna en hakim avukatlardan olan Mustafa Zafer ile İstanbul analizi yapmıştık. Zafer, 2019 seçimlerindeki oy farklarından yola çıkarak hangi ilçelerin CHP’ye geçeceğini MedyaRadar’a açıklamıştı. Seçimlerden hemen sonra Hatay’da patlak veren ölü seçmenlerle ilgili yaptıkları araştırmanın detaylarını MedyaRadar’dan Ercan Öztürk’e açıkladı.

-Seçimler iptal edilmesi ve yenileme yapılabilmesi için ne olması gerekiyor?

298 Sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkındaki Kanunun 130. Maddesi olağanüstü itirazı düzenlemiş. Buna göre düzenlemede yer alan “…seçimin neticesine müessir olaylar ve haller sebebiyle yapılan itirazlar…” ifadenin gerçekleşmesi halinde yani doğrudan seçimin sonucuna etki edecek olaylar ve hallerin gerçekleşmiş olması halinde Yüksek Seçim Kurulu seçimlerin iptaline ve yenilenmesine karar verebilir.

-Seçimlerin Yenilenmesini Gerektirecek Ne Gibi Hususlar Var?

Hemen belirtmem gerekir ki seçimlerin en kritik yeri sandık çevreleri, eğer sandık kurulları oluşturulurken kanunun emrettiği ve YSK’nın daha önce vermiş olduğu kararlarında tam kanunsuzluk olarak saydığı durumların varsa o zaman seçimlerin yenilenmesi söz konusu olabilir. Özetle; seçmen olamayacağı açıkça hüküm altına alınan kısıtlı bulunan kişilerin oy kullanmışsa, seçmen olamayacağı açıkça hüküm altına alınan kamu hizmetinden yasaklı bulunan kişiler oy kullanmışsa, seçmen listesine kayıtlı olmakla birlikte nüfus kayıtlarında ölü olan seçmenlerin yerine oy kullanılmışsa, bazı seçmenlerin hem cezaevi seçmen listesinde hem de asıl ikametgâhına ait yerleşim yerinin bulunduğu seçim çevresindeki seçmen listelerinde kaydı varsa, kanuna aykırı şekilde kurulan sandık kurulu başkanlarının (asker, polis, işçi, öğrenci) tespit edilerek sonuca etkili olacak şekilde seçimin güvenilirliğini ortadan kaldıran eylemler tespit edilmesi seçimlerin yenilenmesini gerektirecek hususlar olarak sıralayabiliriz.

Depremde Vefat Ettiği Söylenen Seçmenler Yerine Oy Kullanılmış mı?

Hatay'da CHP’nin yapmış olduğu tespitlere göre 3 bin 389 vefat eden seçmen yerine oy kullanıldığı ileri sürülmekte. Başka bir bağımsız araştırma şirketinin seçim sonuçlarına ilişkin veri değerlendirilmesinde ise 2.040 vefat eden seçmene oy kullandırılmış. Seçim sonuçlarına müessir olarak sadece bu iddianın doğru olup olmadığı değerlendirmek için bile oy çuvallarının açılması ve bu durumun tespit edilmesi gerekirdi. İlçe seçim kurulları bu itirazları neden reddetti doğrusu anlamak mümkün değil. Sandık seçmen listeleri en geç seçimden iki gün önce bastırılmakta bu kapsamda gerçekten öldüğü halde sandık seçmen listesinde bir kaydın bulunması halinde hemen karşısında oy kullanamaz şerhinin bulunması gerekir. Ölü seçmenlerin yerine oy kullandırıldı iddiasını çürütmek aslında çok kolaydı ancak ilçe seçim kurullarının ve ilin bu reddetmesi isabetli olmamıştır.

Sandık kurullarının kanuna uygun oluşturulmadığı iddiaları var?

Seçimin kaderini sandık kurulları belirliyor bunu kabul etmek lazım. 298 Sayılı Kanun’un 22 ve devamı maddeleri gereğince sandık kurullarının nasıl oluşturulması gerektiği ve burada kimler görev alabileceği açıkça düzenleme altına alınmıştır. Söz konusu düzenleme dikkate alınmaksızın sandık kurullarına görev yapamayacak öğrenici, işçi, askeri yahut sivil personelin sandık kurul başkanı olarak görevlendirilmesi doğu olmaz. Hatay Barosu Avukatı Eyüp Hoca’dan edinilen bilgiye göre ise İskenderun Merkez’de onlarca sandık kurulu bu şekilde oluşturulmuş. Samandağ ilçesi Seldiren Mahallesinde 2 Sandık başkanının göreve gitmemesi üzerine bir siyasi parti teşkilatına mensup kişilerce sandık başkanlıklarının oluşturulması. Reyhanlı İlçesi, Özkurtuluş Mahallesinde bir kısım oy pusulalarının toptan geçersiz sayılması, Kırıkhan ilçesinde sandık sonuç tutanaklarında çıkan oy sayısının seçmen sayısından fazla olması, Kırıkhan ilçesinde yine oy kullanma işleminin bir ara durdurulması ve daha sonra seçime yeniden başlanması gibi seçimin sonucuna doğrudan müessir olayların yaşanması seçimlerin yenilenmesini gerektirir.

CHP ile AK Parti arasındaki oy farkı nedir?

Sahadan gelen ilk verilere göre; Ak Parti’nin Adayı Mehmet Öntürk 346 bin 60 oy CHP ‘nin adayı Lütfü Savaş ise 342.699 arada 3 bin 361 oy fakı varken daha sonra yapılan itirazlarla birlikte aradaki fark 2 bin 569’a kadar gerilemiş. Hatay’daki geçersiz oy sayısı 38 bin 888 bu da demek oluyor adaylar arasındaki oy farkının tam 15 katı kadar geçersiz oy var. Sadece geçersiz oyların ve ölü seçmene oy kullandırıldığı iddia edilen sandıklar yeniden sayılsaydı. Bugün belki de böyle bir uyuşmazlığı hiç konuşmayacaktır.

Yüksek Seçim Kurulu Dikkat Çektiğiniz Hususları Dikkate Alarak Hiç Karar Vermiş Mi?

Son olarak Yüksek Seçim Kurulu 2019/4219 Kararı ile 31 Mart 2019 Tarihinde yapılan İstanbul Büyükşehir Belediyesi seçiminin iptaline ve yenilenmesine karar vermişti. Hayli ayrıntılı ve kapsamlı olarak verilen kararda çoğunluk sistemine göre yapılan büyükşehir belediye başkanlığı seçimlerinde BİR oyun bile seçimin sonucuna doğrudan etkisinin önemli olduğu vurgulanarak; kısıtlı kişilere oy kullandırılması, seçmen olamayacak hükümlülere oy kullandırılması, ölü olan seçmenler adına oy kullandırılması, sandık sayım ve döküm tutanaklarının kanuna aykırı olarak tutulması ve sandık kurul başkanlarının kanuna aykırı şekilde görevlendirilmesi nedeniyle 06/05/2019 tarihinde seçimleri iptal etmişti.”