Basın İlan Kurumu ceza kesti, Sözcü tepki gösterdi: 'Önce tirajlara bakın'

AK Parti hükümetine karşı izlediği muhalif yayın politikasında geri adım atmayan Sözcü Grubu’na geçtiğimiz ay, korona virüs salgınına rağmen şikayet olmaksızın ceza yağmıştı.

Basın İlan Kurumu, gazetelerin çok zor günlerden geçtiği ve önemli gelir kayıpları yaşadığı dönemde Sözcü Gazetesi’ne 22 gün, Korkusuz Gazetesi’ne ise 19 gün ilan kesme cezası vererek, oldukça dikkat çeken kararlara imza atmıştı.

Cezanın Sözcü Grubu’na maliyeti ise 2 milyon TL’yi bulmuştu.

Sözcü avukatı İsmail Yılmaz, bugün bir açıklama yaparak kesilen cezaların hukuka aykırı olduğunu söyledi.

Sözcü Gazetesi’nin herhangi bir şikayet olmamasına rağmen Basın İlan Kurumu’nun cezasına maruz kalmasının daha önce emsali görülmeyen bir şey olarak yorumlayan Yılmaz, “Şikayet olmaksızın yapılan inceleme sonrasında kesilen ceza son derece düşündürücüdür. Sözcü ve Korkusuz gazetelerine karşı son 7-8 aydır böyle bir uygulama yapılmaktadır. Düzenli ve sürekli olarak kurum tarafından resen (kendiliğinden) inceleme adı altında satır aralarından kelimeler, cümleler seçilip bu haberler üzerinden Sözcü grubu aleyhinde cezalar kesiliyor” ifadelerini kullandı.

Basın İlan Kurumuna tarafsız olma çağrısı yapan Yılmaz ayrıca, basın sektöründe artık herkesin bildiği ancak yetkililerin görmezden geldiği şişirme tiraj konusuna müdahale edilmesini istedi.

İşte Yılmaz’ın açıklamalarının tamamı:

‘DAVA AÇILIR AMA…'

– Basın İlan Kurumu'nun, Sözcü ve Korkusuz gazetelerindeki haber ve yazılardan dolayı durduk yere, ‘ilan kesme cezası' tanzim etmesi, anayasada koruma altına alınan basın özgürlüğüne ve dolayısıyla hukuka aykırıdır.

– Gazetecilerin, kaleme aldıkları yazılar, görünürde gerçekliğe uygun olarak, anayasanın vermiş olduğu haklar kapsamında özgür iradeleri ile ve bilgi verme yükümlülükleri kapsamında yayınlanmaktadır.

– Yazılan yazılar veya yayınlar nedeni ile hak ihlali olduğuna yönelik bir iddia olması halinde; iddiada bulunan taraflarca, Basın Kanunu uyarınca manevi tazminat talepli dava açılabilir veya ilgili basın savcılığına şikayette bulunulabilir.

‘ŞİKAYET EDEN YOK'

– Yine yayının basın ahlak kurallarını ihlal ettiğini iddia eden taraflar, Basın İlan Kurumu'na söz konusu yayını şikayet edebilirler. Kurum söz konusu şikayetin kendilerine ulaşması akabinde gerekli incelemeleri başlatır.

– Ancak, Basın İlan Kurumu, Sözcü'deki yazılarla ilgili hiçbir şikayet olmadığı halde resen (kendiliğinden) inceleme başlatmıştır. Oysa ki, geçmişten bugüne değin yerleşik olan uygulama; Basın İlan Kurumu'nun ilan kesme cezaları ile ilgili incelemeleri ancak mağdurların şikayeti üzerine yapması yönündedir.

 – Sözcü Gazetesi'nde yayınlanan inceleme konusu haberlere karşı hiçbir şikayet olmadığı halde Basın İlan Kurumu yersiz bir inceleme başlatmıştır. Bu nedenle, ilan kesme cezası vermesi usul ve yasaya aykırıdır.

– Şikayet olmaksızın yapılan inceleme sonrasında kesilen ceza son derece düşündürücüdür.

‘BU CEZANIN EMSALİ VAR MI?'

– Bu durum açıkça, Sözcü Gazetesi'ne karşı bir önyargı olduğunu ve bu önyargılarla iş ve işlemler yürütüldüğünü göstermektedir.

– Basın İlan Kurumu'nun, Sözcü Gazetesi'ne yönelik yapmış olduğu inceleme ve kesmiş olduğu cezanın emsali var mıdır? Kurum tarafından her bir gazete satır satır detaylı olarak incelenip basın ahlak kurallarına aykırılıklar cezalandırılıyor mu? Her gazetede yayınlanan haberlerde geçen ifadeler, kelime kelime analiz ediliyor mu?

‘8  AYDIR SÜRÜYOR'

– Sözcü ve Korkusuz gazetelerine karşı son 7-8 aydır böyle bir uygulama yapılmaktadır. Düzenli ve sürekli olarak kurum tarafından resen (kendiliğinden) inceleme adı altında satır aralarından kelimeler, cümleler seçilip bu haberler üzerinden Sözcü grubu aleyhinde cezalar kesiliyor.

– Bu süre içerisinde 22 gün Sözcü Gazetesi için, 19 gün Korkusuz Gazetesi için ilan kesme cezaları verilmiştir. Bunların Sözcü grubuna maliyeti 2 milyon TL civarındadır. Kesilen cezaların ve yapılan incelemelerin çokluğunun, ilan kesme cezalarının Sözcü grubuna ekonomik olarak zarar vermekten öteye gitmediğini görmekteyiz.

‘BASIN HÜRDÜR'

– Cezalar eşit olarak uygulandığında adil olabilecektir. Ancak Sözcü Gazetesi'nde geçen ifadeler cezalandırılırken; diğer medya kuruluşlarının yayınlarında aynı ifadeler ve hatta daha ağırları geçmesine rağmen hiçbir incelemeye dahi tabi tutulmamaları Basın İlan Kurumu'nun tarafsızlık ilkesini ihlal ettiğini göstermektedir.

– Unutulmamalıdır ki; Basın İlan Kurumu sansür makamı değildir. Anayasa'nın 28. Maddesi'nde de belirtildiği üzere; basın hürdür, sansür edilemez. Bu doğrultuda; Anayasa Mahkemesi, Yargıtay ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları da keza yine, basın özgürlüğünün üstün tutulması gerektiği yönündedir.

‘ÖNCE TİRAJLARA BAKIN'

– Yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda; Basın İlan Kurumu şayet görevini tam ve doğru yerine getirmek eğiliminde ise öncelikle tiraj oyunlarıyla satış rakamlarını fazla gösterip kendilerinden haksız yere ilan parası alan gazetelerin foyalarını ortaya çıkarmalıdır.

– Bu şekilde, hukuka aykırı yollarla satış rakamlarını fazla gösteren ve gazetelerinde kamu kurumlarının ilanlarını yayınlayan kuruluşlar basın ahlak kurallarına uygun mu hareket etmiş olmaktadır?  Öncelikle bunu bir sorgulamak gerekir.

‘TARAFSIZ OLMALIDIR'

– Sonuç itibarıyla, Basın İlan Kurumu bir kamu kurumu olup tarafsızlık ve eşitlik ilkesi doğrultusunda iş ve işlemlerine devam etmelidir. Ülkemizde yayın yapmakta olan gazetelerden yalnızca birinin seçilip ekonomik yönden yıpranmaya yol açacak cezalar kesilmesi ve neredeyse tüm haberlerinin incelemeye tabi tutulması, ilgili kurumun tarafsızlığının zedelenmesine yol açacaktır.

– Kurumun, Sözcü ve Korkusuz gazetelerine yönelik bu uygulamaları demokratik hukuk devleti ilkelerine de aykırıdır. Yapılan hatalardan tez zamanda dönülmesi gerekir.