Atatürk’ün tedavi ve vefat kayıtları ilk kez yayınlandı
HaberTürk yazarı Murat Bardakçı, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucu lideri Mustafa Kemal Atatürk'ün ebediyete intikalinin 84'ncü yılında Atatürk’ün şimdiye kadar yayınlanmamış tedavi ve son günün kayıtlarını paylaştı.
Bardakçı, yazısında, "Sözünü ettiğim tıbbî belgelerden Cumhurbaşkanlığı Arşivi’nde, Atatürk’ün son başbakanı ve Türkiye’nin üçüncü cumhurbaşkanı Celâl Bayar’ın evrakı arasında bulunan birkaçını bugün burada yayınlıyorum... Belgelerin ilk dördünü, Atatürk’ün tedavisi ile meşgul olan doktorların 1938’in 8 Ağustos’u ile vefat tarihi olan aynı senenin 10 Kasım’ı arasında hergün ayrıntılı olarak yazdıkları tıbbî takip kayıtları teşkil ediyor. Matbu birer form olan sayfalara “kaşıntı”, “ayak ve bacak ödemi artmıştır”, “karın gergin”, “iştahsızlık”, “karın daha yumuşak”, “fazla kaşıntı”, “uyku iyi”, “burun kanaması”, “bacak şişleri daha iyi” ve “ödem pek az” şeklinde hastanın günlük vaziyeti yazılmış." ifadesini kullandı.
Bardakçı şunları kaydetti:
Her sayfanın alt tarafında, grafik benzeri çizimler yeralıyor. Bu çizimlerin ne mânâya geldiklerini öğrenebilmek için tabipliğinin yanısıra musikişinas olan Dr. Adnan Çoban’ın yardımını rica ettim. Dr. Çoban üstteki grafiğin ateşi, alttakinin de solunum sayısını gösterdiğini; teneffüsün hastalığın ilerleyen dönemlerinde tıbbî dilde “hızlı solunum” demek olan “takipne” hâlini aldığını, yani dakikada 20 civarında olması gereken solunum sayısının 50’ye kadar çıktığını söyledi...
Bu vaziyet 10 Kasım’a kadar devam ediyor. Dördüncü belgedeki “10 İkinci Teşrin”, yani “10 Kasım” sütununda “Saat 9.05’te vefat. Raporlara müracaat” kaydı var...
27 Ekim 1938 tarihli beşinci belge de hastanın durumunu, yediklerini, yapılan tedaviyi ve o günkü faaliyetlerini gösteriyor. Atatürk, doktorların kaydettiğine göre Başbakan Celal Bayar ile 40 dakika konuşmuş; nutkunu, yani Ankara’da iki gün sonra okunup yayınlanacak olan son Cumhuriyet Bayramı konuşmasını tashih edip kısmen yazdırmış ve 15 dakika yatakta oturmuş."
İşte o belgeler:
Atatürk’ün 1 ile 28 Ağustos Ağustos 1938 arasındaki sağlık durumu ve tedavi kayıtları.
28 Ağustos ile 25 Eylül 1938 arasındaki kayıtlar.
26 Eylül ile 23 Ekim 1938 arasındaki kayıtlar.
24 Ekim ile 10 Kasım 1938 arasındaki sağlık kayıtları. 10 Kasım sütununda “Saat 9.05’te vefat. Raporlara müracaat” yazılmış.
Atatürk’ün 27 Ekim 1938’deki sağlık durumu, yediği yemekler ve o günkü faaliyetleri.
